pulse

Echo serca

Po co wykonuje się echo serca? Czy badanie echokardiograficzne jest szkodliwe? Gdzie najlepiej wykonać badanie? Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule o Echokardiografii.

Echo serca inaczej echokardiografia to badanie, które pozwala zobaczyć nasze serce w wielu płaszczyznach i ocenić jego funkcje w ruchu. Głowica urządzenia przyłożona do klatki piersiowej emituje ultradźwięki, które odbijają się od tkanek i wracają do głowicy.

płaszczyzny echo sercaPo przetworzeniu sygnału, na monitorze widzimy obraz tkanek, na które skierowana jest głowica. Regulując kąt przyłożenia i głębokości na jaką sonda „patrzy” otrzymujemy przekroje w różnych płaszczyznach serca.

Rodzaje echo serca
Pierwsze ultrasonografy były jednowymiarowe, co pozwalało na ocenę jedynie wymiarów w jednej płaszczyźnie np. grubości ścian, średnicy aorty, itd.
Obecnie najczęściej używane są urządzenia dwuwymiarowe (2D) umożliwiające pomiary w dwóch płaszczyznach, np. objętość komory w rozkurczu i w skurczu co pozwala na wyliczenie frakcji wyrzutowej (EF).
Najnowocześniejsze urządzenia potrafią obrazować w trzech wymiarach (3D) dając przestrzenny obraz w perspektywie. Jest to przydatne do oceny budowy serca przed różnymi zabiegami gdzie nietypowa anatomia wymusza staranne przygotowanie strategii działania podczas zabiegu.

W diagnostyce kardiologicznej istotne jest również to jak krew przepływa przez serce. Większość stosowanych urządzeń posiada funkcję kolorowego Dopplera, która pokazuje intensywność i strumień przepływu w sercu. Kolory pozwalają rozróżnić krew płynąca w kierunku do głowicy i od głowicy. Wykorzystując zjawisko Dopplera można zmierzyć prędkość przepływu. Funkcja ta pozwala ujawnić anomalie pracy zastawek np. falę zwrotną przy niedomykalności albo zmniejszony strumień przy stenozie zastawki, oraz inne wady serca np. przecieki międzyprzedsionkowe lub międzykomorowe.

Standardowo głowica przykładana jest do klatki piersiowej pacjenta, jednak w pewnych przypadkach wykorzystuje się echo przezprzełykowe (TEE). Głowica w kształcie długiej, cienkiej sondy, wprowadzana jest przez usta do przełyku pacjenta i „patrzy” na serce od wewnątrz. Taki układ głowicy pozwala lepiej zobrazować pewne struktury i ułatwia przeprowadzenie niektórych zabiegów kardiologicznych. Gardło i krtań pacjenta są miejscowo znieczulane, a sonda jest wsunięta w specjalny ustnik, który zapobiega przegryzieniu sondy przez pacjenta i daje mu oparcie dla zębów. Jeśli zabieg jest dłuższy albo są ku temu inne wskazania pacjenci są czasami w pełnej narkozie.

Co daje badanie echokardiograficzne?
Podczas echo serca lekarz może:

  • ocenić prawidłowość anatomii serca i naczyń
  • stwierdzić występowanie wad serca
  • zmierzyć i ocenić prawidłowość wymiarów struktur serca i naczyń
  • ocenić prawidłowość kurczliwości i relaksacji mięśnia serca
  • ocenić prawidłowość pracy zastawek serca
  • zmierzyć parametry opisujące funkcje serca
  • stwierdzić obecność lub brak płynu w worku osierdziowym
  • stwierdzić obecność skrzepów (przy migotaniu przedsionków)

Badanie pozwala wykryć wady i anomalie budowy serca, oraz stwierdzić czy serce funkcjonuje prawidłowo. Pomiary charakterystycznych parametrów dają odpowiedź czy pompowanie krwi jest efektywne i serce nie wykonuje zbyt ciężkiej pracy. Badanie to pozwala wykryć niewydolność serca i określić jaki mechanizm ją powoduje – zaburzenia kurczliwości, nieprawidłowe napełnianie się komór krwią, dyssynchronia pracy lewej i prawej komory, itd.

Przebieg badania echo serca
Badanie jest bezbolesne. Najczęściej wykonuje się je w specjalnym zaciemnionym gabinecie. Pacjent leży na lewym boku, a lekarz siedząc za jego plecami przykłada głowicę do klatki piersiowej. Miejsce styku głowicy i skóry pokryte jest specjalnym żelem poprawiającym wnikanie ultradźwięków do ciała pacjenta. Lekarz w trakcie badania zmienia pozycję i kąt głowicy co pozwala mu obejrzeć serce w różnych płaszczyznach, ukazując poszczególne części serca. Wynik dostępny jest zaraz po badaniu, gdyż lekarz wykonujący echo serca zazwyczaj od razu je opisuje.

Przygotowanie do badania i szkodliwość echa serca
Badanie nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań. Właściwie nie ma przeciwskazań do wykonania badania. Ultradźwięki są obojętne dla pacjenta i badaniu mogą być poddane nawet kobiety w ciąży. Echo serca nie jest w żaden sposób obciążające dla pacjenta i jeśli jest taka potrzeba może być powtarzane wielokrotnie.

Gdzie wykonać badanie echo serca?
Pracownie echokardiograficzne nie są już w dzisiejszych czasach rzadkością. Echo serca można wykonać ze skierowaniem „na fundusz” lub bez skierowania wykonać odpłatnie w prywatnych ośrodkach. Należy jednak zwrócić uwagę gdzie wykonamy echo, aby badanie było diagnostyczne… Na jakość badania wpływ mają dwa czynniki: odpowiedni sprzęt i odpowiednia osoba wykonująca echo serca. Nowoczesne cyfrowe echokardiografy dają obraz o lepszej rozdzielczości, który łatwiej i precyzyjniej można zinterpretować. Chyba ciężko już dzisiaj spotkać ośrodek, który wykonywałby badanie urządzeniem bez funkcji Dopplera. Jeśli jednak gdzieś się taki uchował lepiej omijać go szerokim łukiem. Sekcja Echokardiografii Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego przyznaje certyfikaty ośrodkom, które spełniają odpowiednie standardy. Warto sprawdzić czy miejsce i lekarz u którego chcemy wykonać badanie posiadają taki certyfikat.

Echo serca jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych w kardiologii. Daje bardzo dużo informacji o anatomii serca i efektywności jego pracy. Badanie pozwala bardzo wcześnie wykryć wady serca u dzieci i poddać ich wcześnie odpowiedniemu leczeniu. U dorosłych pozwala diagnozować wiele chorób serca np. kardiomiopatię, niewydolność serca oraz oceniać efektywność prowadzonej terapii.

Jeśli masz pytania możesz je zadać wysyłając do nas e-mail lub skorzystać z formularza kontaktowego.
Podziel się tym artykułem ze znajomymi, używając poniższych ikonek i nie zapomnij polubić nas na Facebooku!

Oceń wpis:

1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek (2 głosów, średnia: 1,50)
Loading...