EKG – zobaczyć prąd w swoim sercu
Elektrokardiografia to jedno z podstawowych badań wykorzystywanych w kardiologii. Zapis elektrycznej czynności serca daje wiele informacji, może ujawnić zawał przebyty nawet kilka tygodni wcześniej, ale nie wszystkie nieprawidłowości pracy serca ujawnią się w zapisie EKG…
Co to jest EKG?
Elektrokardiografia to zapis elektrycznej czynności serca przy użyciu elektrod umieszczonych na skórze pacjenta. Wykres może być drukowany na papierze z podziałką, lub wyświetlać się na monitorze służącym do ciągłej obserwacji pracy serca. Jest to badanie nieinwazyjne, bezbolesne i daje bardzo dużo informacji o pracy i kondycji serca.
Jak wykonuje się badanie EKG?
Do ciała pacjenta w pozycji leżącej przykleja się elektrody które przewodami połączone są z aparatem który drukuje zapis pracy serca. W czasie badania pacjent normalnie oddycha, ale nie powinien się poruszać, ponieważ zapis może być zakłócony. Czasem zamiast przyklejanych elektrod stosowane są przyssawki lub klamry które zakłada się na nadgarstki i okolice kostek u nóg. Badanie EKG towarzyszy często innym badaniom np. jest wykonywane w czasie próby wysiłkowej, podczas echokardiografii.
Czy są różne rodzaje EKG?
Od czasu odkrycia elektrokardiografii metody jej wykonywania i sposób rejestracji zmieniały się. W chwili obecnej możemy wyróżnić dwa rodzaje EKG:
Podstawowe, gdzie do zapisu wykorzystuje się 3 lub 4 elektrody, jest ono rutynowo wykonywane do oceny pracy serca, oraz
EKG 12-to odprowadzeniowe, które pozwala na dokładniejszą analizę czynności serca i wykorzystywane jest do diagnozowania zaburzeń pracy serca.
Co można stwierdzić na podstawie EKG?
- Częstość i rodzaj rytmu oraz jego regularność
- Występowanie arytmii (jeśli obecna jest w trakcie wykonywania EKG)
- Przewodzenie – czy występują bloki serca, dodatkowe drogi przewodzenia, itp.
- Przerost mięśnia serca (kardiomiopatię)
- Niedokrwienie mięśnia serca
- Przebyty zawał i jego rozległość (nawet przebyty kilka tygodni wcześniej)
- Niektóre anomalie genetyczne mogące powadzić do groźnych arytmii (np. zespół Brugadów, zespół longQT)
- Niektóre cechy niewydolności serca
Czego nie pokaże EKG?
- Wad strukturalnych serca
- Stanu zastawek (np. niedomykalności lub stenozy)
- Niektórych cech niewydolności serca
- Zaburzeń kurczliwości lub relaksacji mięśnia serca
Kiedy wykonać EKG?
Elektokardiografię z reguły zleca lekarz który chce potwierdzić lub wykluczyć sercowe przyczyny dolegliwości, często badanie wykonuje się w ramach rutynowej kontroli okresowej. Jeśli mamy podejrzenie, że z sercem dzieje się coś niedobrego również sami możemy poprosić o wykonanie EKG. Badanie jest obojętne dla pacjenta tzn. nawet wielokrotnie powtarzane, nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie.
Czasem zaburzenia pracy serca mają charakter napadowy tzn. pojawiają się i znikają, co utrudnia złapanie ich na zapisie EKG, w takich przypadkach pomocne okazuje się zastosowanie badania metodą Holtera, lub wszczepienie rejestratora pętlowego (ILR)
Warto mieć świadomość, że EKG jakkolwiek bardzo pomocne, to samodzielnie nie daje pełnego obrazu stanu serca i w pewnych przypadkach może nawet wprowadzać w błąd nie ujawniając niedomagań serca, lub odwrotnie pokazywać zapis charakterystyczny dla stanu chorobowego przy zdrowym sercu.