Oddziaływanie leków z żywnością – czy posiłek wpływa na efekty leczenia?
Przed, w trakcie, czy po posiłku? Czy wiesz jak żywność może wpłynąć na działanie przyjmowanych przez Ciebie leków? Wielu pacjentów zapomina o tym, że na powodzenie terapii wpływa nie tylko regularność przyjmowania medykamentów, ale także pory i skład posiłków, które spożywamy.
Działanie leków może być zmienione pod wpływem interakcji ze składnikami żywności. Zarówno wzmocnienie działania dawki, jak i jej osłabienie może być wynikiem niewłaściwego zażywania leku względem posiłku lub łączenia jej z niewłaściwym produktem. Narazić to może pacjenta na niepożądane objawy, takie jak drżenie rąk, czy bóle głowy, ale także zaburzenia rytmu serca, wzrost ciśnienia tętniczego, a nawet zgon. Wpływ żywności na efekt farmakologiczny wiązać się może zarówno z zaburzeniem wchłaniania, metabolizmu, jak i wydalania leków z organizmu. Obniża to skuteczność leczenia jednocześnie zwiększając jego koszty.
Nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących pór posiłków może wpłynąć m.in. na efekt działania Mononitu – leku stosowanego przy leczeniu choroby niedokrwiennej serca, dusznicy bolesnej oraz niewydolności układu krążenia. W badaniach nad dostępnością składnika aktywnego leku stwierdzono, że posiłek opóźnia jego wchłanianie, a czas zalegania w żołądku może wpłynąć na biodostępność preparatu, dlatego ważne jest aby przestrzegać pór jego przyjmowania, planując posiłki w odpowiednich odstępach, zgodnie z zaleceniami na ulotce.
Przyjmując leki takie jak Digoxin, czy Bemecor, oparte na substancji wyizolowanej z liści naparstnicy, zwróć uwagę na to aby nie łączyć ich z posiłkami będącymi źródłem błonnika pokarmowego, np. porannej owsianki. Zmniejsza on wchłanianie tych preparatów w przewodzie pokarmowym, co skutkuje obniżeniem ich stężenia we krwi nawet o 50-70%!
Przykładem zwiększenia i przyspieszenia wchłaniania leku na skutek jego interakcji ze składnikiem pożywienia jest obserwowana interakcja stosowanych w chorobie niedokrwiennej serca beta-blokerów ( beta-adrenolityków, m.in. propranolol, labetalol) z tłuszczem pokarmowym, co skutkować może nadciśnieniem lub bradykardią. W porach przyjmowania leków z tej grupy unikaj zatem tłustych potraw i przekąsek.
Potencjalny synergizm, czyli zwiększenie efektu działania leku, pod wpływem składnika żywności wykazuje również spożycie substytutów soli kuchennej (soli potasowych) na grupę leków inhibitorów ACE, czy spironolaktonów, takich jak Enalapiril, Captopril. Preparaty te hamują wydalanie potasu, powodując wzrost jego stężenia we krwi, co nasila działanie leku. Prowadzić to może do parestezji, osłabienia mięśni, senności, czy nawet zatrzymania czynności serca. Dlatego jeśli przyjmujesz wyżej wymienione preparaty, staraj się ograniczyć dosalanie potraw.
Podsumowując, interakcje leków ze składnikami pożywienia są w wielu przypadkach dobrze zbadane i udokumentowane, warto zatem uwzględnić tę wiedzę w codziennym planowaniu pór posiłków i przyjmowaniu przepisanych lekarstw. Pamiętaj także, żeby zawsze przestrzegać zaleceń lekarza lub informacji podanej na opakowaniu, gdyż nie pozostają one obojętne na efekty Twojego leczenia!
Autor: Urszula Somow, dietetyk
Opracowano na podstawie materiałów dr inż. Katarzyny Wolnickiej z Wszechnicy Żywieniowej SGGW
Loading...
